DEVAM: 38- (NAMAZ
KILANIN ÖNÜNDEN GEÇMEKLE) NAMAZI KESEN ŞEYLER BABI
حَدَّثَنَا
مُحَمَّد بْن
بشار.
حَدَّثَنَا مُحَمَّد
بْن جعفر.
حَدَّثَنَا
شعبة، عَن حميد
بْن هلال، عَن
عَبْد اللّه
بْن الصامت، عَن
أبي ذر، - عَن
النَّبِي
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمْ
قال ((يقطع
الصلاة، إذا
لم يكن بين
يدي الرجل مثل
مؤخرة الرحل،
المرأة والحمار
والكلب
الأسود)). قال، قلت: ما
بال الأسود من
الأحمر؟ فقال:
سألت رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسلَّمْ
كما سألتني،
فقال ((الكلب
الأسود
شيطان)).
Ebu Zerr(-i
Ğifari) (r.a.)'den şöyle demiştir: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
buyurdular ki:
«(Namaza duran)
Adamın önünde semerin arka kaşı kadar bir şey bulunmadığı zaman (onun önünden
geçen) kadın, merkep ve siyah köpek namazı keser.»
(Ravi Abdullah
bin Samit) Demiştir ki: Ben: Ya Ebu Zerr! Siyah köpeğin kırmızı köpekten farkı
nedir? diye sordum.. Ebu Zerr: Sen bana sorduğun gibi, ben de Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'e sordum da; bunun üzerine O:
«Siyah köpek
şeytandır.» buyurdu."
Diğer tahric:
Bu hadis'i Buhari hariç Kütüb-i Sitte sahipleri. Tahavi ve Beyhaki
AÇIKLAMA: Namaza duranın önünde semerin arka kaşı kadar bir
şeyin bulunması halinde kadın, merkep ve siyah köpeğin onun önünden geçmesiyle
namazın kesilmiyeceği hükmü çıkarılır. Semerin arka kaşı miktarından maksat
sütredir. Çünkü harbe, asa ve çizgi çizmekle sütre edinilmesinin caizliği 36.
babta geçti.
Hadiste adam
tabiri kullanılmıştır. Kadın da erkek hükmündedir. Namazın kesilmesi ifadesinin
iki şekilde yorumlandığı bundan önceki hadislerin izahında geçmiştir.
EI-Menhel
yazarı bu hadisin açıklaması bahsinde şöyle der: ''Sütre edinmeden namaza duran
şahsın önünden hadiste anılan şeylerin geçmesiyle namazının bozulduğuna bu
hadis delil gösterilmiştir. Sahabi ve tabiilerden bir cemaatın mezhebi budur.
Ebu Hureyre, Enes, İbn-i Ömer, Hasan-ı Basri, Ebu'l-Ahvas ve Zahiriye mezhebine
mensup alimlerin kavli budur. Bunlar: Köpek diri olsun ölü olsun namaz kılanın
önünden geçsin veya önünde dursun, küçük olsun büyük olsun fark etmez. Kadın da
böyledir. Hepsi namazı bozar. Ancak namaz kılanın önünde uzanmış ise namazı
bozmaz, demişlerdir.
Ahmed bin
Hanbel: 'Siyah köpek namaza duran adamın önünden geçmekle namazı bozar. Fakat
kadın ve merkebin siyah köpek gibi olması hususunda içimde bir şüphe vardır.
Merkep bozar diyemiyorum. Çünkü İbn-i Abbas'ın (947 nolu) hadisi vardır. Kadın
bozar diyemem, çünkü Aişe (r.anha)'nın (956 nolu) hadisi vardır,' diyerek
mezkur hadisin metnini naklettikten sonra: 'Eğer kadının geçmesi namazı
bozsaydı Nebi (s.a.v.)'in önünden Aişe (r.anha)'nın uzanması da namazı
bozardı.' demiştir.
AbduIlah bin
Samit (r.a.) siyah köpeğin kırmızı köpektim ne farkı bulunduğunu Ebu Zer'
(r.a.)'e sormuş. Ebu Zer' de buna cevaben aynı şeyi Nebi (s.a.v.)'e sorduğunu
ve Nebi (s.a.v.)'in; "Siyah köpek şeytandır.'' buyurduğunu söylemiştir.
Bazı alimler bu
cümleyi zahirine göre yorumlayarak şeytanın siyah köpekler suretine girdiğini
söylemişlerdir. Diger bir kısım alimler; Siyah köpege burada şeytan denmiştir.
Sebebi ise siyah köpegin digerlerinden daha çok zararlı olmasıdır, demişlerdir.
Köpeğin namaz bozmasının hikmeti bu cümleden anlaşılır. Kadının namazı
bozmasının sebebi ise; fitne korkusudur. Merkebe gelince onun da anırması ve
namaz kılanı şaşırtması korkusu vardır.
Hüccctullah
el-Baliğa'de: Bu hadisten anlaşılıyor ki namazın sıhhatının şartlarından birisi
de namaz kılınan sahanın kadın, merkep ve köpekten arındınlmasıdır. Buradaki
sır şudur: Namazdan maksat Allah Teala,'nın huzuruna çıkmak ve müracaatta
bulunmaktır. Kadınlarla ihtilat etmek, onlara yaklaşıp sohbet etmek namazın
amacına ters düşebilir. Köpek ise şeytandır. Bilhassa siyah!. Merkep de şeytan
gibidir. Çünkü bazen toplumun içinde çiftleşir. Namaz esnasında böyle bir
manzaraya şahid olmak çok çirkindir, denmiştir.''
Namaz kılanın
önünden hiç bir şeyin geçmesi ile namazın bozulmayacağı hükmü cumhurun
görüşüdür. 947 nolu hadisin açıklaması bahsinde cumhurun görüşünü ve bu
hadisleri yorumlama şeklini anlattım.